Aile Terapisi

Aile terapisi, Freud ve Adler tarafından tartışılmış ve temelleri 20. yüzyıla dayanan bir terapi biçimidir. Başlıca savunucuları arasında Murray Bowen, Milton Erickson, Gregory Bateson, Salvador Minuchin, Virginia Satir ve Jay Haley gibi isimler yer almaktadır. Aile terapisi, kökenleri daha eskilere dayanmasına rağmen, 1940'lar ve 1950'lerde popülerlik kazanmaya başlamıştır.

Çift terapisi aile terapilerinin bir alt dalıdır.

Aile terapisindeki temel yöntem, tüm ailenin veya belirli üyelerin terapilere birlikte katılarak sorunları çözmeye çalışmasıdır. Amaç, bireyin ailesinden ve sosyal bağlamından ayrı düşünülemeyeceği gerçeğinden hareketle, yakınlarıyla ortak hedefler belirleyerek ve diğer aile üyeleriyle yapıcı iş birliği yaparak bireyin sorunlarını sürdürülebilir bir şekilde çözmesine yardımcı olmaktır.

Aile terapisinin temelleri, çocuk yetiştirme ve aile sorunlarına odaklanan fikir ve araştırmalara dayanmaktadır. Terapi, bireyin çevresiyle etkileşimini analiz ederek sistematik ve yapısal çözümler bulmayı hedefler. Bir sistem o sistemi oluşturan parçalarının toplamından daha büyüktür gerçeğinden hareketle, birlikte başarılan değişimin, tek başına ulaşılandan daha etkili olduğunu vurgular.

Birçok farklı aile terapisi türü vardır, örneğin:

• Sistemik aile terapisi

• Yapısal aile terapisi

• Öyküsel (narratif) aile terapisi

• Çözüm odaklı aile terapisi

• İşlevsel aile terapisi

• Bağlanma temelli aile terapisi

Aile terapileri, bütüncül bir bakış açısını, çözüm odaklı yöntemleri, ilişki temelli yaklaşımları, salutogenez teorisini, iletişim teorilerini, davranışsal ve bilişsel teorileri vurgular. Damgalamaktan kaçınarak, olumlu bakış açılarını teşvik etmeye, başa çıkma stratejileri geliştirmeye, farkındalığı artırmaya, olumlu kabul yaratmaya ve önleyici, koruyucu ve rehabilite edici önlemler üzerinde çalışmaya odaklanır.

Uzun yıllara dayanan İsveç aile terapileri dernekği yöneticiliğim ve İsveç psikikoterapistler birliği yönetim kurulundaki görevlerim ve klinik çalışmalarım aile terapilerinin birçok sorun için hızlı, kalıcı ve ekonomik çözümler sunduğunu bire bir gözlememe nedel olmuştur.

Elbette her soruna ve her bireye aynı tedavi, aynı metod ile yaklaşmamak doğru bir bakış açısıdır. Bireyin ve ailenen ihtiyaçlarına uygun bir tedavi programı hazırlamak ve bunu en efektif şekilde hayata geçirmek, bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış metodları ilk seçenek olarak dikkate almak her terapistin başlıca görevi olmalıdır. Aile terapileri bu konuda BDT, PDT, varoluşçu terapi, çözüm odaklı terapi gibi birçok terapi okulu ile birlikteliği nedeniyle farklı çözümler sunarak avantajlı konumdadır.

Hasan Durna